Sunday, August 7, 2011

Nghandanga: Nghinyengwa Wengo

Momukunda Ondjambo po pepi noutala va Eliaser Tuhadeleni mOvenduka, omwa li omulumenhu wedina Nghandanga. Omukulu wo nale okwa tile kutya edina ekogidho. Nghandanga okwa kala omumati hadulika, yee oku hole oilonga. Kali ha faula omambo, nomongudu yolwiimbo omo ali ashike kali ha nangele nhanda yongeleka.

Ovakulunhu vaye ova kala ve hole Nghandanga wavo neenghono adishe. Ashike eedula oda enda ngaa nee da yuka komesho, ashike Nghandanga kali nande a ulika ohokwe yokukonga ile yokumona okakadona. Ovakulunhu ndishi ve hole nee ovatekulu. Ina yomuxungulume ou okwa ninga nee onghendabala, opo a kongele omona omukwafi. Voo ngeno tava kala ngoo noufiya vavo popepi no ghetto ya Nghandanga ei yali konima yeumbo.

Onghendabala yo ina oya longele nawa. Omapata aeshe opa vali okwa li eshi hafela lela. Ohango ya tongwa, na vavali va ninga umwe.

Opa kala nee pena oupyakadi wa kula. Avalihomboli aveshe vavali ova kala vena oiholekwamo yavo. Nghandanga okwali ena eemhadi hadi nyika nai nai, nande nee opo adi moshilikoshelo. Ile shiimba oshadya kedina laye walye. Shoo osho ngoo sha kala oshiima hashimwiimbi a nangale konhanda yovanyasha. Ou nee kaadona okwa kala ena okanya hakanyika, nande nee opo ashike a mane oku likusha, edimba loo ola Tameka.

Fiku nee lavo lohangoo, oinima yavo osho ngoo nee ya dimo. Ndaluka omukulu wonale okwa tile oulipamwe ihauli holeke epenge. Eshi nee efimbo lokunangala la fika, Nghandanga yee koshilikoshelo, ta kendabala ngaa nee a kufeko edimba limwe keemhadi ndele aaye. Eshi a aluka yee mwiishishi naye koshiikoshelo, ali nee okukusha mokanya, aaye kemanya kudjondwi. Omanga mwiishishi ina aluka, Nghandanga okwa dimbuluka kutya okwa dimbwamo oitolomfe yaye moshilikoshelo. Onghee okwa kala nee a tila. Yee ta tokola nee oku popya oshili ngee ompekadi waye aaluka. Ompekadi naye okwa wamo ngaa nee ndee ta tokola a lombwele Nghandanga oupyakadi waye.

Eshi ngaa a alukila monduda, yee ota tameke nokulu. “ Ombili muholike wange, ondina oshinima nda hala ndi kulombwele”. Nghandanga okwa nukilamo neendelelo tatii “ Ahawe, inowali kaya, ondishishi nale kutya oitolomfe yange oweilyapoo.
Eshi a uda edimba ta lidi mokanya okwali eshi ngee ola etwa koitolomfe ei a dimbwa koshiikoshelo. 
Mwiishishi mokuuda nee elundilo li fike opo, eenghali ashike a kupulamo. Talili nee nokuli teli teyaulapo eli omutyonghe ashaama nombete. Nghandanga okwa kala a kumwa, na kali eshi ena okuninga. Ou oye nee ndishi kakadona waye wotete, nokumwenifa ohole yaye keshi nokuli kutya oha shi ningwa ngahelipi. Okwa kala ngaa nee eli mombete, eli uvika nale nokuli. Ehalo loku dyako kombete yee ngeno a mwenife opo ngoo lali ashike mombete okwali a kwatelwamo natango tuu keemadi daye edi hadi nyika dafa oshiima shiifila. Yee atila nee ovakulunhu va ude eenghali edi tadi kwenwa kokaana kovanhu.

Okwa kala nee taufana kedina, yee tayendye nee ombili mbali luvali. Nomukalo ou osho ngaa nee a findana nokumwenifa. Ompekadi eshi a mana oku kufamo amwe, okwa tokola opo eli kufe koshi. Yee amane oku hokolola eshi kwali a hala okutya. Outile wokuhengwa opo wali shaashi oupyakadi waye owemweefifa nale kovamati ve dule puNhanonaimwe. Okwa twikilako nee, yee tahekumuna tatii. “Muholike Nghandanga, ame oitolomfe yoye hayo ndalya, ashike ondina epuko mokanya kange. Ohakadi edimba ndee nade nandi ka kushe kashilidule. Ombili eshi inandi ku lombwela pefimbo”. Eshi ngaa nee omuholike wa Nghandanga atya oitolomfe hayoo, yee naye Nghandanga okwa mona kutya opena shili eyooloko momadimba. Paife omutima waye owa tameka nee tau tuna mokule. Oitile wemuhanga, ndele noutalala osho wa tameke nokuli. 
Nghandanga ponhele yokuyandya ehokololo laye, okwa tokola oku mwena afa yee ehena oupyakadi. Talombwele omufuko waye kutya nande na kale ena omaupyakati afa opo, oye ashike omufuko waye. Temushivi euya anangale shaashi efiku alali lina oinima ihapu, navali ovaloloka.

Eshi ngaa nee Ompekadi akaviikululako ekumbafa, lo nedimba loshinghandanga oladyako nokuli osho. Mutima apule, ashike okwali a tekulwa nawa na okwali eshi pamwe omulume waye okwa efa omhepo, ile pamwe ena edimo li heli nawa. Okwali nee okulididimika a teelele ngoo nee ngeno omhepo itye xwepo, ndele atye ah. Atale nee ku Nghandanga, omesho okwa pwamo ashike yee takakama nee. Osho a pula kutya, “Haiti, mkwetu, hano kuli nawaa? Ngee owa hala oku kelivatela inda ashike?” Ompekadi meni lomadilaadilo aye okwali ashike eshi kutya, Nghandanga okuna oshiima shomedimo, yee shiimba aefako nale nokuli. Eendya odali di hapu.

Oushili ngaa ou wa dipaifa Jesu, oo ashike wali oshinima Nghandanga ena oku popyamo. Kapali vali nghee. Yee taimo nee. “ Muholike wange, Ame name ongaave. Ame naame ondina epuko lili ngaa keemadi dange oku. Ohadi yandye edimba lidjuu. Onda kendabala eshi naashinya ndele onda nyengwa. Oshili, ombili eshi ina ndi kulombwela nale pehovelo.

Ova ka ninga ngaa nee onghendabala ei i dule okumwena. Keshe umwe ta kala ngaa nee heli uvikile mekumbafa laye fiyo tava ka mona eenganga dopounamiti edi dakakandulapo omikundu davo.
 

No comments:

Post a Comment

Note: Only a member of this blog may post a comment.